Oneens met het schooladvies?

Schooladvies groep 8

Spannend! Veel ouders in Nederland ontvangen rond deze tijd het (voorlopig) schooladvies van de meester of juf in groep 8. Het is voor ouders en de leerling vaak heel vervelend en teleurstellend wanneer dit schooladvies lager blijkt uit te vallen dan verwacht.

In onze SEN Support praktijk voor remedial teaching en bijles spreek ik in deze periode ook veel ongeruste ouders. Wat vinden jullie van de opbouw van het schooladvies? Wat doe je wanneer je het absoluut niet eens bent met het schooladvies?

Achtergrond informatie schooladvies

Veel ouders vragen mij vaak hoe het nou precies zit met het schooladvies. Daarom geef ik hieronder theoretisch achtergrond informatie weer over het advies. Sinds het schooljaar 2014/2015 is het schooladvies met betrekking tot de keuze van het type vervolg onderwijs bindend.

Wet op het primair onderwijs (WPO)

Artikel 42 van de Wpo bepaalt tegenwoordig dat de directeur van een basisschool, na overleg met het onderwijzend personeel, over iedere leerling die naar een andere (middelbare- of basis) school gaat een onderwijskundig rapport opstelt. De schooldirectie stelt voor kinderen in groep acht vóór 1 maart van ieder jaar een schooladvies vast. Dit advies – het (basis)schooladvies- maakt onderdeel uit van het onderwijskundig rapport.

De directeur van een middelbare school baseert zijn beslissing over de toelating van de leerling tot het eerste jaar van de school op het (basis)schooladvies. De toelating op een middelbare school mag sinds het huidige schooljaar dus niet (meer) afhankelijk zijn van andere resultaten, zoals het resultaat van de eindtoets (waarover hieronder meer).

De bindende kracht van het schooladvies bij de toelating tot de middelbare school is ingegeven door de overweging van de wetgever dat dit advies is gebaseerd op meerdere jaren aan observaties van de ontwikkeling en de kennis en vaardigheden van een leerling.

Het schooladvies is enerzijds gebaseerd op de resultaten die een leerling heeft gehaald gedurende de schoolloopbaan, anderzijds op de bredere kennis die de school van een leerling heeft. Deze kennis bestaat onder andere uit de motivatie om te leren, de ondersteuning vanuit de thuissituatie, de sociale en emotionele ontwikkeling, de aanleg en de interesse van een leerling. Het geeft daarmee, anders dan de eindtoets, een breder inzicht in de ontwikkeling op andere leer- en vormingsgebieden dan taal en rekenen.

Zo komen ook de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen en hun kennis en vaardigheden in andere vakken in het schooladvies tot uitdrukking. Aan de basis van het (basis)schooladvies dienen mede de gegevens uit het leerling- en onderwijsvolgsysteem te liggen.

Rol van de eindtoets in groep 8

Het resultaat op de eindtoets mag dus niet langer een rol spelen bij de toelating van een leerling op een middelbare school. Ook andere resultaten, zoals de uitslag van een IQ-test of het resultaat van de Cito-Entreetoets (die een leerling doorgaans in groep 7 krijgt) mogen hierbij geen rol meer spelen.

De functie van het resultaat van de eindtoets bij de verwijzing naar een middelbare school wordt sinds 1 augustus 2014 gezien als die van een second opinion, om onderadvisering vanuit de basisschool te voorkomen. Het resultaat van de eindtoets kan namelijk aanleiding zijn voor een heroverweging van het schooladvies. Overigens wordt het schooladvies alleen heroverwogen als de leerling de eindtoets beter maakt dan het schooladvies, niet als de leerling de toets slechter maakt dan het schooladvies. In dat laatste geval blijft het schooladvies leidend. Wanneer het (basis)schooladvies naar aanleiding van het resultaat van de eindtoets wordt gewijzigd, dan baseert de directeur van de middelbare school zijn beslissing op dat gewijzigde schooladvies.

Rechtsbescherming tegen het schooladvies

Het (basis)schooladvies wordt vóór 1 maart van elk jaar gegeven. Het kan voorkomen dat ouders het niet eens zijn met dit advies. Doorgaans is het verstandig om hierover eerst in gesprek te gaan met de leerkracht of met de directeur van de basisschool. Wanneer daarna nog steeds verschil van mening bestaat over het advies van de basisschool, dan kan gebruik worden gemaakt van de klachtenregeling van de basisschool en / of kan de gang naar de rechter gemaakt worden. Uit de Wpo volgt niet dat het noodzakelijk is om eerst een klachtenregeling te doorlopen alvorens de gang naar de rechter te (kunnen) maken.

De klachtenregeling voor bijzondere en openbare basisscholen

Artikel 14 van de Wpo bepaalt dat zowel openbare als bijzondere basisscholen verplicht zijn een regeling te treffen voor de behandeling van klachten. In deze klachtenregeling dient minimaal vermeld te zijn welke klachtencommissie de klachten behandelt en de wijze waarop de klachtencommissie haar werkzaamheden verricht. Ouders kunnen bij de klachtencommissie een klacht indienen over onder andere gedragingen en beslissingen van de directeur of het personeel. Dit betekent dat het ook mogelijk is om een klacht in te dienen over het schooladvies. Afhankelijk van de klachtenregeling van de basisschool, kunnen klachten worden ingediend bij de klachtencommissie van de school zelf en / of bij een onafhankelijke klachtencommissie. Veel scholen zijn aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (http://www.onderwijsgeschillen.nl/klachten/landelijke-klachtencommissie-onderwijs/) of bij de Geschillencommissies voor bijzonder onderwijs (http://www.geschillencommissiesbijzonderonderwijs.nl/index.php/klachten).

Een klachtencommissie onderzoekt de ingediende klacht en brengt advies uit aan de directeur van de basisschool over de gegrondheid van de klacht. De klachtencommissie kan in haar advies een aanbeveling doen over door de directeur te nemen maatregelen. Uit jurisprudentie van onder andere de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs en Landelijke de Klachtencommissie voor het Katholiek Onderwijs blijkt dat beslissingen over door een school gegeven schooladvies terughoudend worden getoetst, omdat deze tot de beoordelingsbevoegdheid van de betrokken leerkrachten, begeleiders en schoolleiding behoren. Inherent aan de beoordelingsbevoegdheid van de school is dat voor het uitoefenen daarvan beoordelingsvrijheid nodig is. Een klachtencommissie zal zich daarom beperken tot de vraag of het schooladvies naar inhoud evident onjuist is, dan wel of het advies op onverantwoorde en / of onzorgvuldige wijze tot stand is gekomen. Een klachtencommissie is zelf niet toegerust om een oordeel over het kennen en kunnen van leerlingen te vormen. Bij een gegrond bevonden klacht kan de klachtencommissie geen nieuw schooladvies uitbrengen. Wel kunnen aanbevelingen aan het bevoegd gezag gegeven worden, bijvoorbeeld met betrekking tot (de totstandkoming van een) een nieuw schooladvies.

De gang naar de rechter

Uit spaarzame jurisprudentie van burgerlijke (kort geding) rechters blijkt dat rechters zich – in verband met de grote beoordelingsvrijheid van de directeur van de beoordeling van de capaciteiten van een leerling – beperken tot de beantwoording van de vraag of het door de directeur van de basisschool gegeven advies weloverwogen en in redelijkheid tot stand gekomen is. Bij een (kort geding) rechter zal als voorlopige ordemaatregel wel toelating tot de gewenste richting van de middelbare school gevorderd kunnen worden, zij het dat ook een dergelijke vordering met de nodige terughoudendheid door de rechter zal worden behandeld.

Signaleer leerproblemen tijdig! Schakel op tijd hulp in.

Wanneer je merkt dat jouw kind moeite heeft met bepaalde vaardigheden en vakken wacht dan niet totdat de leerachterstand te groot is. De SEN Specialisten helpen jouw kind graag. Wij beperken de leerachterstand en lossen leerproblemen op. Neem contact op. Bel: 085 4883685.